Liniowa detekcja ciepła w kontekście instalacji fotowoltaicznych

Ciekawostka
W wielu raportach inżynierii ryzyka instalacja fotowoltaiczna jest oceniana jako odrębne źródło ryzyka na dachu, a nie tylko jako fragment instalacji elektrycznej budynku.

Instalacje fotowoltaiczne na dachach obiektów przemysłowych, magazynowych i logistycznych stały się stałym elementem infrastruktury technicznej budynków. Z punktu widzenia ubezpieczyciela nie są one jednak neutralnym dodatkiem, lecz czynnikiem modyfikującym profil ryzyka pożarowego i konstrukcyjnego obiektu. Pojawiają się nowe trasy kablowe prądu stałego, liczne złącza narażone na czynniki atmosferyczne, dodatkowe obciążenie dachu oraz utrudniony dostęp dla służb serwisowych i ratowniczych. Spełnienie wymogów formalnych dotyczących projektowania i uzgodnień przeciwpożarowych jest warunkiem koniecznym, ale z perspektywy inżynierii ryzyka i procesu underwritingu nie jest warunkiem wystarczającym.

W dostępnych opracowaniach technicznych i analizach przypadków szkód podkreśla się, że główne zagrożenia pożarowe związane z instalacjami PV wynikają najczęściej z nieprawidłowości w obszarze obwodów DC. Dotyczy to w szczególności złączy, tras kablowych, skrzynek przyłączeniowych oraz inwerterów. Błędy montażowe, starzenie się izolacji, oddziaływanie promieniowania UV, drgania i naprężenia mechaniczne mogą prowadzić do powstania lokalnych punktów przegrzewania, niewidocznych przy standardowej, wizualnej ocenie stanu instalacji. Przeglądy okresowe i badania termowizyjne są konieczne, ale z natury rzeczy mają charakter punktowy i okresowy. Pomiędzy kolejnymi przeglądami instalacja pracuje bez ciągłego nadzoru temperaturowego, co z punktu widzenia ubezpieczyciela oznacza niepewność co do rzeczywistych warunków eksploatacji.

Liniowa detekcja ciepła jest odpowiedzią na tę lukę w nadzorze. Zastosowanie kabla detekcyjnego, który pełni rolę ciągłego sensora temperatury na całej swojej długości, umożliwia monitorowanie warunków cieplnych dokładnie tam, gdzie ryzyko techniczne jest najwyższe. Przewód czujnikowy prowadzi się wzdłuż tras kablowych DC, przy złączach, skrzynkach zbiorczych, inwerterach, magazynach energii oraz innych elementach infrastruktury PV, które z perspektywy ryzyka pożarowego i awaryjności są szczególnie istotne. W przypadku przekroczenia zadanego progu temperatury lub charakterystycznego jej wzrostu system rejestruje zdarzenie i generuje sygnał alarmowy.

System Signaline wykorzystuje koncepcję liniowej detekcji ciepła w formie dedykowanej do zastosowań w instalacjach zewnętrznych oraz środowiskach przemysłowych. W rozwiązaniach stosowanych między innymi w fotowoltaice wykorzystywany jest kabel detekcyjny FT-EN będący liniową czujką ciepła stałotemperaturową, zaprojektowaną zgodnie z wymaganiami normy EN 54-28 dla liniowych detektorów ciepła. Dostępność różnych progów zadziałania pozwala dopasować konfigurację do warunków pracy dachu, podziału na strefy oraz charakterystyki konkretnej instalacji PV. Zastosowane materiały izolacyjne i powłoki są przystosowane do pracy na zewnątrz, w warunkach oddziaływania promieniowania UV, zmiennych temperatur i czynników atmosferycznych, co ma kluczowe znaczenie dla niezawodności systemu nadzoru.

Kabel FT-EN współpracuje z urządzeniem lokalizującym, które nadzoruje ciągłość linii i w przypadku powstania alarmu określa położenie odcinka, na którym doszło do przekroczenia temperatury. Użytkownik otrzymuje więc nie tylko informację o samym zdarzeniu, ale również o jego lokalizacji w obrębie danej pętli nadzorowanej. Dane te mogą być przekazywane do centrali sygnalizacji pożaru, systemu BMS lub innego systemu nadrzędnego odpowiedzialnego za monitoring techniczny obiektu. W takim układzie Signaline pełni funkcję systemu monitorowania warunków pracy instalacji i kontroli ryzyka technicznego, a nie samodzielnej centrali sygnalizacji pożaru.

Na potrzeby niniejszego opisu przyjmujemy jednoznacznie, że Signaline jest systemem nadzoru temperaturowego i ograniczania ryzyka technicznego instalacji PV. Poszczególne komponenty mogą spełniać wymagania odpowiednich norm produktowych dla liniowych detektorów ciepła, jednak cały system jako rozwiązanie przeciwpożarowe podlega odrębnej ocenie i procesom certyfikacyjnym właściwych jednostek. Na etapie poprzedzającym zakończenie procesu certyfikacji system nie powinien być przedstawiany jako gotowy, certyfikowany system sygnalizacji pożaru w rozumieniu krajowych przepisów. Może natomiast być stosowany jako element nadzoru nad instalacją fotowoltaiczną, współpracujący z istniejącymi systemami zabezpieczeń budynku.

Ciekawostka techniczna
W analizach przyczyn uszkodzeń instalacji PV złącza i odcinki kabli DC są częściej wskazywane jako źródło problemów niż same moduły fotowoltaiczne.
Ciekawostka z praktyki ubezpieczeniowej
W raportach inżynierii ryzyka pozytywnie oceniane są systemy detekcji, które nie tylko sygnalizują alarm, ale również pozwalają archiwizować zdarzenia i działania serwisowe związane z instalacją PV.

Instalacje fotowoltaiczne na dachach obiektów przemysłowych, magazynowych i logistycznych stały się stałym elementem infrastruktury technicznej budynków. Z punktu widzenia ubezpieczyciela nie są one jednak neutralnym dodatkiem, lecz czynnikiem modyfikującym profil ryzyka pożarowego i konstrukcyjnego obiektu. Pojawiają się nowe trasy kablowe prądu stałego, liczne złącza narażone na czynniki atmosferyczne, dodatkowe obciążenie dachu oraz utrudniony dostęp dla służb serwisowych i ratowniczych. Spełnienie wymogów formalnych dotyczących projektowania i uzgodnień przeciwpożarowych jest warunkiem koniecznym, ale z perspektywy inżynierii ryzyka i procesu underwritingu nie jest warunkiem wystarczającym.

W dostępnych opracowaniach technicznych i analizach przypadków szkód podkreśla się, że główne zagrożenia pożarowe związane z instalacjami PV wynikają najczęściej z nieprawidłowości w obszarze obwodów DC. Dotyczy to w szczególności złączy, tras kablowych, skrzynek przyłączeniowych oraz inwerterów. Błędy montażowe, starzenie się izolacji, oddziaływanie promieniowania UV, drgania i naprężenia mechaniczne mogą prowadzić do powstania lokalnych punktów przegrzewania, niewidocznych przy standardowej, wizualnej ocenie stanu instalacji. Przeglądy okresowe i badania termowizyjne są konieczne, ale z natury rzeczy mają charakter punktowy i okresowy. Pomiędzy kolejnymi przeglądami instalacja pracuje bez ciągłego nadzoru temperaturowego, co z punktu widzenia ubezpieczyciela oznacza niepewność co do rzeczywistych warunków eksploatacji.

Istotne jest jednocześnie podkreślenie, że liniowa detekcja ciepła nie zastępuje zabezpieczeń elektrycznych, systemów wykrywania zwarć łukowych, ograniczników przepięć ani klasycznych systemów sygnalizacji pożaru. Stanowi ona warstwę uzupełniającą, skoncentrowaną na monitorowaniu efektu cieplnego zjawisk niepożądanych. Tam, gdzie układy zabezpieczeń elektrycznych reagują na parametry prądowe i napięciowe, kabel detekcyjny reaguje na narastanie temperatury w miejscu, w którym dochodzi do pogorszenia stanu połączenia, uszkodzenia izolacji czy innych procesów degradacyjnych. Dzięki temu możliwe jest wykrycie problemu na etapie, na którym wystarczającą reakcją jest interwencja serwisowa, a nie działania ratownicze po wystąpieniu szkody.

Z punktu widzenia eksploatacji obiektu system Signaline wspiera właściciela i operatora instalacji PV w kilku obszarach. Zapewnia ciągły nadzór temperaturowy nad kluczowymi elementami instalacji, dostarcza precyzyjnej informacji o lokalizacji potencjalnych nieprawidłowości, ułatwia dokumentowanie zdarzeń i działań serwisowych oraz stanowi czytelny sygnał, że ryzyko związane z instalacją fotowoltaiczną jest aktywnie monitorowane. W połączeniu z poprawnie zaprojektowanym systemem zabezpieczeń elektrycznych i przeciwpożarowych oraz właściwą organizacją przeglądów i serwisu tworzy to spójny, warstwowy model ochrony, który jest oczekiwany we współczesnej inżynierii ryzyka.

Ważne
System Signaline należy opisywać jako rozwiązanie monitorujące i ograniczające ryzyko techniczne instalacji PV, a nie jako samodzielny, certyfikowany system sygnalizacji pożaru.
Podsumowując, liniowa detekcja ciepła w systemie Signaline stanowi profesjonalne narzędzie nadzoru nad instalacjami fotowoltaicznymi, ukierunkowane na ograniczanie ryzyka technicznego i wczesne wykrywanie nieprawidłowości. Rozwiązanie to nie zastępuje certyfikowanych systemów sygnalizacji pożaru ani obowiązujących wymagań prawnych, lecz uzupełnia je o istotną warstwę monitoringu. Z punktu widzenia inwestora i ubezpieczyciela jest to racjonalny sposób na podniesienie poziomu bezpieczeństwa instalacji PV i uporządkowanie kwestii związanych z odpowiedzialnością za eksploatację oraz nadzór nad tym elementem majątku.

Skontaktuj się z nami

Jeśli potrzebujesz pomocy w doborze odpowiedniego kabla sensorycznego lub chcesz skonsultować projekt systemu liniowej detekcji ciepła, zapraszamy do kontaktu:

📩 zamowienia@fumaro.pl